Woord toevoegen

Op het tabblad Woord toevoegen van het Instellingen-programma kun je de uitspraak van een onbekend woord toevoegen.

Dat gaat heel gemakkelijk als het woord lijkt op een ander woord. Als voorbeeld nemen we het woord ff dat in SMS-taal veel wordt gebruikt, maar dat niet in het lexicon van Fluency TTS voorkomt.

• Tik bij Woord de tekst "ff".
• Klik op Test. Je hoort "ef ef".
• Tik bij Klinkt als het woord "effe".
• Klik op Toevoegen.

Het woord wordt dan toegevoegd aan het gebruikerslexicon. Via het tabblad Gebruikerslexicon kun je het weer verwijderen.

Uitspraaknotatie

Je kunt ook de uitspraak van een woord heel precies vastleggen met de uitspraaknotatie van Fluency. Deze verschijnt in het tweede venster in het vak Klinkt als, en ook daar kun je wijzigingen aanbrengen.

Voor het noteren van de uitspraak van een woord gebruik je de tekens uit de tabel hieronder.

MEDEKLINKERS
plofklanken				nasalen		wrijfklanken				overig
p	pot	b	bak	m	mok	f	feest	v	veel	l	lat
t	tak	d	dak	n	nat	s	sla	z	zon	r	raak
k	koe	g	goal	N	bang	S	sjaal	Z	rage	w	wel
						x	chaos	G	geven	j	jas
								h	huis
KLINKERS
korte klinkers				lange klinkers				tweeklanken		nasale klinkers
I	pit	O	pot	i	niet	u	boek	Ei	tijd	E~	timbre
E	pet	A	pad	e	keet	o	pook	9y	huis	Y~	parfum
Y	put	@	geval	y	fuut	a	taak	Au	koud	O~	chanson
				2	keuze					A~	chanson
KLEMTOON						STRUCTUUR
*	hoofdklemtoon (nadruk)					-	lettergreepgrens
'	bijklemtoon					#	samenstellingsgrens
PAUZES TUSSEN WOORDEN
	(spatie) - geen pauze					/	korte pauze (na dubbele punt)
.	einde zin					//	langere pauze (na komma)
$	1 seconde pauze					///	pauze na vraag
SPECIALE TEKENS
?	harde aanzet voor een klinker
n0	de n in een meervoudsvorm, die je ook kunt weglaten
t0	de t in een woord als postbode, die je ook kunt weglaten
e0	een e die ook als "stomme e" (schwa) kan worden uitgesproken
w0	de oe-achtige w-klank in bijvoorbeeld croissant (krw0A-s*A~)
D	de d aan het begin van een functiewoord als deze, die vaak als t wordt uitgesproken
H	de h aan het begin van een functiewoord als hebben, die vaak wordt weggelaten
:	geeft extra lengte aan een klinker, bijvoorbeeld in analyse ('a-na-l*i:-z@)
EXTRA TEKENS VOOR HET FRIES
Q	de extra klinker tussen de korte klinkers "O" en "A"
!	geeft aan dat een klinker wordt weggelaten (syllabische sonorant). Voorbeeld: t*Ys-k!N (tusken)

Tip: bekijk de uitspraak van een aantal woorden om gewend te raken aan deze manier van noteren.

Friese woorden transcriberen

Voor de transcriptie van het Fries maken we zoveel mogelijk gebruik van de tekens voor het Nederlands. Echter, het Fries heeft aanzienlijk meer klinker(combinatie)s, vrij gebruik van nasalering (elke klinker kan nasaal gemaakt worden), en syllabisering (de schwa kan weggelaten worden voor een sonorante medeklinker).

Voor een overzicht kun je dit bestand downloaden: Conversietabel Fries IPA naar Fluency-notatie (PDF)